Aile Hukuku

4721 sayılı Türk Medeni Kanunu, aile hukukunun temelini teşkil eder. Yani Aile hukuku, Türk Medeni Kanununa göre şekillenmiştir. Aile ile ilgili tüm konular, aile hukukunun kapsamındadır. 

Aile Hukuku Neleri Kapsar?

Aile hukuku mevzuat gereği aşağıdaki konular, aile hukukunu kapsamaktadır: 

  • Kanuni olarak nikah yapma koşulları,
  • Evlenme işlemleri ve koşulları,
  • Boşanma şartları ve boşanmanın nasıl olacağı,
  • Anlaşmalı boşanma şartları,
  • Çekişmeli boşanma,
  • Mal paylaşımı,
  • Mal rejiminin tanımlanması,
  • Aile konutuna ait konular,
  • Soybağı ile ilgili konular,
  • Evlat edinme şartları,
  • Velayet şartları ve velayetin tanımları,
  • Çocukların nafaka alması şartları ve miktarları,
  • Çocuk hakları,
  • Kadın hakları,
  • Vesayet konuları,
  • Kayyımlık kurumu ile ilgili konular,
  • Yardım nafakası şartları,
  • Evlilik dışı ortak yaşamın şartları,
  • Aile içi şiddetin önlenmesi,
  • Çocuk kaçırma cezaları,
  • Çocuk istismarının önlenmesi ve 
  • Taşıyıcı annelik konuları,
  • Babalık davaları,
  • Evliliğin iptali davaları,
  • Yabancı mahkeme kararlarının Türk Mahkemeleri tarafından tanınması konuları.

Aile Hukuku Davalarında Yetkili Olan Mahkemeler Hangileridir?

Aile mahkemeleri, aile hukuku davalarında görevli ve yetkilidirler. 

Aile Hukuku Neden Önemlidir?

Çocuk hakları bakımından, çocukların haklarını koruyan güçlü ve koruyucu bir makamın olması önemlidir. Kendisini fiziksel ve ruhsal olarak koruyamayan çocukların, korunması görevi devlet kurumlarının ve hukukun görevidir. 

Aile kurumunda erkek güçlü bir konumadır. Fiziksel olarak güçlü olan erkeğin, kadına karşı uygulayacağı şiddetin önlenmesi adına yasalar çıkarılmıştır. Dolayısıyla kanun, zayıf olanı güçlüye karşı korumaktadır. 

Türk Medeni Kanunu yapısı gereği aile kurumunu korumaya yönelik birçok tedbir almıştır. Yasada aile birliğinin nasıl korunacağı ve olumsuzluk meydana gelmesi durumunda neler yapılacağı açıkça belirlenmiştir. Çünkü aile toplumun çekirdeğidir. Aile kurumunun korunmaması ya da sağlıksız olması, tüm topluma olumsuzluk olarak yansıyacak ve toplumda düzenin sağlanması neredeyse imkansız hale gelecektir. 

Aile hukuku sistemi, Türk gelenek ve göreneklerinden de yararlanır. Çünkü toplum yapısı daha çok gelenek ve göreneklere dayanır. Yani toplumsal yaşantının temelini oluştururlar. Amerikan toplumunun gelenek ve göreneklerine göre kanunlar belirlenirse, büyük ihtimalle bu kanunlar bizim toplumumuzda işlemeyecektir. 

Aile mahkemesinin amacı, aile yapısını ve sağlığını korumaktır. Bu kapsamda yasalar oluşturulmuş ve yaşamın olağan akışına uygun bir şekilde işletilmiştir. Mesela çocuğuna şiddet uygulayan anne ya da baba, yasalar tarafından cezalandırılır. 

Çocuğu olmayan aileler evlat edinme hakkına sahiptirler. Ama evlat edinmenin yasalarca belirlenmiş şartları vardır. Mesela evlat edinmek isteyen anne ve babanın maddi ve manevi olarak güçlü bir yapıda olması istenir. 

Boşanma davalarında ise yasalara göre, boşanma koşulları belirlenmiştir. Çiftler isterlerse kendi aralarında sözleşme imzalayarak, boşanabilirler. Ya da çekişmeli boşanma söz konusudur. Yani çiftler boşanma aşamasında aralarında anlaşamazlar. Bu durumda boşanma sonrası ortaya çıkan tüm sorunların çözümü mahkeme kanalıyla yapılmış olur. 

Nikah işlemlerinde her iki tarafın da hakları vardır. Nikah aslında bir tür sözleşmedir. Yani iki taraf aralarında bir sözleşme yapmış ve aile birliği oluşturmuşlardır. Sözleşmenin maddeleri ise kanun maddeleridir. İlerleyen zamanlarda taraflardan birisi sözleşmeye aykırı hareket ederse, onu bir takım cezalar ve sonuçlar beklemektedir. 

Nafaka, çocuk ve maddi olarak güçsüz olan tarafa verilen bir tür sigortadır. Çünkü evlilik birliğinin bozulması durumunda geçim sıkıntısı çekme tehlikesi olan taraf genel olarak kadın ve çocuklardır. Eğer kadın çalışıyorsa ve geliri iyiyse, erkek için aynı şeyleri söylemek mümkündür. Yasalar, maddi olarak güçsüz olan tarafın, maddi olarak güçlü olan taraf tarafından desteklenmesini sağlar. 

Aile hukukunun dayanağı olan kanun metinlerini detaylı incelemek için, https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/1.5.4721.pdf bu bağlantıyı ziyaret edebilirsiniz.